18 augustus 2023 - Denemarken - dag 1 - Hotel Schackenborg Slotskro, Møgeltønder, Denemarken

Toen Henk gisteren thuiskwam na een dagje bij zijn vader, was het decision time: waar gaan we naartoe op vakantie? Op tafel lagen twee stapeltjes reisgidsen, eentje over Zwitserland en het andere over Denemarken, allebei heel aantrekkelijk. Maar voor Noord-Denemarken werd steeds slecht weer voorspeld en in Montreux zou het veel te heet worden, dus stelden we de beslissing telkens nog even uit. Gelukkig zag het weer voor de komende week er gisteren opeens goed uit in Scandinavië, dus zijn we hals over kop op Booking.com gaan zoeken naar een hotel voor de eerste nacht en voor een huisje daarna. Dat lukte, en we kunnen dus weg!

Een lang en saai verhaal over de reis naar Møgeltønder, vol wegwerkzaamheden en files bij Hamburg, daar zit niemand op te wachten. Wel interessant was onze tussenstop in Noord-Duitsland, bij het Emil Nolde Museum. Ooit las ik op advies van mijn collega en vriendin Jeannette Bruins het boek “Duitse les” van Siegfried Lenz en zij  vertelde erbij dat een van de personages, Max Ludwig Nansen, was gebaseerd op de schilder Emil Nolde, een in Duitsland zeer bekende schilder, wiens werk in de Hitlertijd tot Entartete Kunst werd bestempeld. Het huis met atelier dat hij in Seebüll heeft gebouwd, doet nu dienst als museum. Nu wij op weg naar Denemarken daar zo ongeveer doorheen kwamen, moest dat het eerste vakantie-uitstapje worden.

Ik had al wat zitten googelen over Nolde, maar het echte verhaal werd ons pas duidelijk door de lange en zeer informatieve film die we eerst konden bekijken. Emil Nolde was een avantgardistische schilder die zich in het begin van de vorige eeuw lange tijd miskend voelde in Duitsland. Dat kwam volgens hem vooral doordat Joodse kunstenaars en -handelaren toen de dienst uitmaakten in de kunstwereld. Al vroeg zocht hij daarom aansluiting bij het Nationaal-Socialisme met de bijbehorende antisemitische denkbeelden. Hij hoopte vurig dat het Nazi-regime hem als echte Duitse schilder zou omarmen en erkennen, maar kwam er tot zijn ontzetting achter dat zijn werken juist helemaal niet in de smaak vielen bij de machthebbers en zelfs op de lijst van Entartete Kunst terechtkwamen. Zijn schilderijen werden in beslag genomen en hijzelf kreeg een Berufsverbot. In de film komen verschillende kunsthistorici aan het woord, die zichtbaar worstelden met het dilemma dat ze Emil Nolde’s werk zo bewonderden, maar dat ze zijn foute politieke keuzes - waar hij nadien ook nooit op teruggekomen is - verfoeiden. De film geeft dus een heel eerlijk, maar wel schokkend beeld en ik merkte dat mijn blik op de tentoongestelde werken, meest prachtige kleurrijke schilderijen, daardoor werd beïnvloed. We hebben er nog lang over doorgepraat in de auto.

Na Seebüll staken we al snel de grens naar Denemarken over en was het nog maar een klein stukje naar het einddoel van vandaag. Het is in Nord-Friesland en Zuid-Denemarken vrijwel vlak en erg leeg en het lijkt dus erg op Groningen. De huizen zijn alleen heel anders. Voor de grens zag je veel grote rietgedekte boerderijen, allemaal op een verhoging gebouwd; daarna werd het kneuteriger. Ook ons dorpje Møgeltønder lijkt zó weggelopen uit een sprookje van Andersen, met een hobbelige keienstraat met aan weerszijden schattige oude huisjes. Onze hotelkamer zit in zo’n eeuwenoud pand, maar is wel van alle gemakken voorzien. Ook fijn: we konden naast de deur in het restaurant van het hotel eten. En wat blijkt? We zijn dus met onze haastige boeking van gisteren op een perfecte plek terechtgekomen met fantastisch eten. Ik heb voor onze culinair geïnteresseerde lezers alle ingrediënten en bereidingswijzen nagevraagd en hier komt het: een voorgerecht van rauwe heek, gewikkeld in as van geblakerde lavas, linten van rauwe aardappel met dille, mayonaise van olijfolie en heel fijne oranje viskuit. Daarna kalfshaas met sauce diable, grove aardappelpuree, zoete mais, een kleine geroosterde courgette en een met kruidenmousse gevulde courgettebloem. De porties waren niet zo groot, dus het sublieme dessert van panna cotta met lievevrouwebedstro, gelei van rode bessen, frambozenijs en verse frambozen, paste er nog precies bij. En voor de wijnkenners: de bijpassende wijnen, een Sancerre en een Crozes Hermitage, maakten deze eerste vakantiedag helemaal af.

De laatste dagen in Groningen was het vanwege de KEI-week ’s avonds en ’s nachts nog lang onrustig, maar hier in het vredige Møgeltønder is vast helemaal niets te doen. Lekker slapen dus straks!